De grote markten van Ghana

Hee Allemaal!
Hier een stukje over de afgelopen twee stageweken. Er zijn veel kleine dingen gebeurd, maar weinig echt grote gebeurtenissen.

Zo was bijvoorbeeld vorige week maandag Niek ziek. Ik ben die maandag ook maar thuis gebleven van stage. In de middag heb ik bloed geprikt bij Niek. We hebben hem getest op malaria. Het was niet positief, maar hij had wel alle symptomen (de malariaparasiet kan al een paar dagen in je lichaam zitten vóór het in je bloed te zien is). Hij kreeg een kuur tegen malaria en pijnstillers. Uiteindelijk had hij inderdaad malaria. De artsen van het ziekenhuis zijn nog de hele week langsgekomen om naar Niek te kijken. Hij is pas op donderdag weer gaan werken. We zijn dus in goede handen!
Maandagavond zijn we met Vivian, Kim en Mowena rijst met kip gaan eten in Kpando. Altijd gezellig om met een paar man uit te gaan eten. En de rijst met kip is hier erg lekker. Ghanezen eten het ongeveer de hele dag: ’s ochtends, ’s middags én ’s avonds. Maar af en toe eten ze ook wel eens fufu, banku of kenkey tussendoor. (Allemaal grote ronde ballen met deeg die je tukje bij beetje moet doorslikken zonder erop te kauwen… Ik heb het geprobeerd en ik vond het geen succes.) De rijst met kip is alleen wel heel lekker! Er zit een pittig sausje bij dat je zelf door een hoeveelheid rijst kan mengen. Zo kan iedereen zelf beslissen hoe pittig hij/zij eet. Ik heb altijd mijn portie saus op, tegenwoordig kan ik erg goed tegen heet voedsel. Dat vinden die Ghanezen geweldig! Ze zijn niet gewend dat een Javoeh (blanke) zo’n pittig eten lekker vind.
Vooral de terugweg van Kpando naar Anfoega was onvergetelijk. We waren met acht man en zijn met z’n allen in een heel klein autootje gegaan. De auto had geen kattenbak. We zaten met 6 man achterin: ieder had iemand op de schoot. En met twee man voorin op de bijrijders stoel. Muziek op volle volume, knipperlichten aan en rijden maar! Af en toe raakte de auto de weg, vooral na een kuil of een drempel. Dit kwam natuurlijk door het gewicht dat erin zat. Want acht dames in je auto + de bestuurder weegt heel wat!

Ik heb dinsdag en woensdag alleen op de Matternity gewerkt. Niek zei dat hij best alleen thuis kon blijven. Ik ben natuurlijk wel regelmatig even terug naar het huisje gelopen om te kijken hoe het ging, maar over het algemeen lag Niek te slapen.
Er is verder heel weinig gebeurd op de afdeling. Ik heb voornamelijk op een stoel in de verpleegpost gezeten aangezien er geen enkele bevalling was. En de arts kwam telkens vroeg in de ochtend dus vanaf half tien tot twaalf uur was er niets te doen op de afdeling… Toch heb ik me prima vermaakt. Ik heb lekker gekletst met mijn collega’s. Natuurlijk ging het gesprek eerst over Ghanese ‘delicious’. Dan bedoelen ze fufu, kenkey of banku. Maar daarna mocht ik uitleggen wat mijn lievelingseten is en ging het gesprek verder over andere onderwerpen.

Dinsdagmiddag heb ik boodschappen gedaan met Ilse en Willemijn. We zijn meteen langs de kleermaker gegaan. Ik had een stof ingeleverd om een jurkje van te laten maken. Het jurkje was best goed gelukt en hij staat me niet onaardig. De stof heeft paarse en groene kleurtjes en er staan een soort ogen op. Je zult wel denken: paars en groen, wat een combinatie! Maar vertrouw maar op mijn modieuze kledingsmaak, het is geen oerlelijk jurkje geworden. ;)

Woensdag hebben we nog een keizersnede in het theater gezien. De moeder verloor weer erg veel bloed. Maar het was niet nodig om haar packed cells te geven. Het kindje maakt het goed. Het is en blijft een aparte operatie om mee te kijken. Net als de bevallingen overigens. Zo’n zwangere vrouw die word opengesneden en waaruit dan ineens een kindje komt dat heel hard begint te schreeuwen. Iedereen weet dat er een kindje uit je buik komt als je zwanger bent. Maar het is toch nog steeds een soort wonder om ernaar te kijken. Ook als een moeder op de bevaltafel ligt en ze krijgt een wee: je ziet langzaam dat de ontsluiting groter word en het hoofdje in zicht komt. Heel mooi om te zien dat ineens die baby eruit floept!
In de lunchpauze hebben we een appeltosti gemaakt. We hebben van Vivian, Kim en Mowena een tostiapparaat gekregen toen zij verhuisd zijn naar Ada Foah. Deze hebben we sindsdien regelmatig gebruikt. We hebben wel geen kaas en ook geen ham of andere lekkere dingen om erop te doen. Maar we hebben wel altijd appels in huis. Je snijd twee plakjes brood, smeert er dun boter op, schilt een appel en doet er stukjes op, beetje suiker eroverheen en in het tostiapparaat! Hmm, na een paar minuutjes hebt u een heerlijke appelflap op uw bord liggen. Het is dan wel geen echte appelflap want we hebben ook geen kaneel. Maar ik ben al ongeveer vergeten hoe een appelflap smaakt, dus het mag ermee door!

Toen we donderdag naar het theater liepen voor het ochtendgebed zagen we al onze collega’s in dagelijkse kleding in de tuin van het ziekenhuis werken. We waren nogal verbaasd. Dit moeten collega’s ongeveer één keer in de maand. Er word dan de dag van te voren aangegeven dat iedereen om 5.00 uur bij het ziekenhuis moet zijn om de tuin bij te houden. Sommige stukken worden omgespit, andere collega’s planten iets of halen juist planten weg. Geen ochtendgebed dus!
Onze collega’s moesten tot 8.00 uur in de tuin werken en dan hadden ze anderhalf uur de tijd om zich thuis om te kleden en verder te werken op de afdelingen. We zijn dus maar naar huis gegaan en om half tien terug naar het ziekenhuis gelopen. Ondertussen was er een man bij het theater binnengebracht die een auto-ongeluk had gehad. Zijn hoofd was ernstig toegetakeld! Hij had hele happen uit zijn wang en bij zijn slaap. Het zag er niet uit… Toch stiekem best vaak komen er ongelukken met trotro’s of taxi’s voor. Ergens vond ik dit wel een akelig idee. De enige reismogelijkheid is met een trotro of taxi, dus wij zitten daar uren per week… Het zou je maar overkomen dat je zo’n ongeluk meemaakt en zulke ernstige verwondingen overhoudt… Deze ochtend voelde ik me al niet zo sterk en fit, maar nu ging het helemaal mis. Ik werd echt niet goed en ben met Niek terug naar het huisje gegaan. Zoals je al begrijpt wisselde Niek en ik elkaar goed af! Niek de eerste drie stagedagen ziek, ik de laatste. Ik ben op bed gaan liggen met een emmer ernaast. Had het idee dat heel mijn maaginhoud er binnenkort uit zou komen. Gelukkig bleef alles op zijn plaats. Het zakte langzaam en in de middag ging het weer.

Later op de dag kwam de man voor de douche langs! Eindelijk. We zitten de afgelopen weken zoiezo iedere dag een aantal uur zonder water. De afwas blijft geregeld tot de volgende middag staan en douchen is dan ook erg lastig. Koken gebeurd met zakjes drinkwater en doorspoelen van de toilet is ook niet mogelijk. Maar nu was ten overmaat van ramp onze, al krakkemikkige, douche kapot gegaan. De helft van de douchekop was al losgelaten, maar nu was de hele douchekop afgebroken… We moesten dus douchen onder een soort tuinslang met een miezerig straaltje water. We hebben meteen actie ondernomen en de technicus van het ziekenhuis gevraagd ernaar te kijken. Hij kwam tot de slimme conclusie dat er een nieuwe douchekop op moest. Het ziekenhuis had die geen meer. Toen ik met Willemijn en Ilse boodschappen deed in Kpando hebben we gezocht naar een winkel waar ze douchekoppen verkopen: ‘Do you have a shower-head? Yes, de head of the shower!’. Met gebaren kwamen we er wel uit. Maar helaas verkochten ze deze nergens… Dus inmiddels zaten we al twee dagen met alleen een tuinslang als douche. Vandaag (donderdag) hadden we iemand gevonden die voor ons een douchekop wilde kopen. De technicus van het ziekenhuis kwam hem er deze middag even aan maken. Jawel hoor! We hebben nu een heerlijke douche met een goeie straal water, áls het water het dan doet. ;)

Vrijdag zijn we weer naar Accra gereisd. Je hebt misschien het stuk van vorige week wel gelezen, over de goeie stapavond en de lekkere broodjes bij Daily France. Nou, zo zag dit weekend er ook ongeveer uit. We zijn vrijdag naar Accra gereisd. Maar eerst zijn we naar de Immigratie gegaan om ons paspoort terug te vragen. Vorige week waren we ook bij de immigratie langs gegaan. Ze hadden het visum wel verlengd, maar voor maar één maand. En we moeten het visum verlengen voor twee maanden. De man die het visum voor ons regelt zei dat we deze vrijdag even terug moesten komen, dan zou het klaar zijn. Helaas was deze goeie man waarschijnlijk vergeten dat de Immigratie helemaal niet open was op deze vrijdag! Geweldig die afspraken die je met Ghanezen maakt…
We hebben ter plekke afgesproken dat we maandag terug zouden komen en dus een stagedag te skippen. Een paspoort is toch net iets belangrijker als je terugreis naar huis eraan zit te komen.
Na de teleurstelling bij de Immigratie zijn we naar ons hotel gegaan. We sliepen dit weekend bij het Leger des Heils: Salvation Army. Eén kamer voor 9 personen dus gezellig allemaal bij elkaar, 7 cedi per nacht per persoon (vergelijkbaar met 3 euro), een goeie douche, oude maar schone toiletten. Het was gewoon een prima hotel! De bedden waren wat dunnetjes en het hele bed wiebelde als je erop ging zitten. Maar ik heb het hele weekend heerlijk geslapen! Toen we onze spullen bij Salvation Army hebben opgeborgen zijn we naar Daily France gegaan. Het was inmiddels alweer twaalf uur geweest dus tijd voor een lekker broodje mozzarella met pesto!! :D

Na deze heerlijke lunch zijn we naar de Arke Market gegaan. Dit is een grandioze markt met alleen maar souvenirs. Je hebt er álles! Je kunt het echt zo gek niet bedenken! Sleutelhangers met dingen typisch voor Ghana en Afrika, jurken, stoffen, kettingen, schilderingen, armbanden, oorbellen, leren tassen, stoffen tassen, trommels groot en klein, beeldjes van hout, schalen, slalepels, alles, écht alles! We hebben afgesproken om om 16.00 uur weer buiten op het plein bij elkaar te komen. Iedereen kon dus in kleine groepjes over de markt. Sofie en ik liepen samen. We waren precies geïnteresseerd in dezelfde dingen, dus dat kwam goed uit!
Toen we de eerste stap in de grote schuur zette werden we meteen aangesproken: ‘Take a look’ en, ‘Come in my shop!’ en, ‘You are welkom!’. Bedankt man, na elf weken! Als ik iets vastpakte werd het uit mijn handen getrokken en goed geshowd. Eigenlijk wil ik dan gewoon zélf even kijken. Maar ze kunnen je niet zo goed je gang laten gaan. Zelfs als je ergens naar keek pakte ze het meteen voor je. We werden continue vastgepakt en meegetrokken naar winkeltjes verderop. Het was een hele ervaring! Om eerlijk te zeggen werd ik helemaal GEK! Ik trok het al na vijf minuten niet meer. Toen zei ik: ‘I just want to look!! Give me some space!!’ Maar dat werkte wel! ‘Oke, oke, take your time.’ Pff. Vanaf dat moment werd het wel leuker. Sofie en ik spraken al snel af dat we zelf gingen rondlopen en niet continue meegenomen wilde worden aan de beste meneer of mevrouw die ons bij onze arm pakte. En we hebben vanaf dat moment duidelijk maar ook vriendelijk tegen mensen gezegd dat we rustig hun winkeltjes wilde bekijken.
Als we dan iets tegenkwamen dat we graag wilde hebben hing er niet netjes een prijskaartje aan zoals in Nederland. Nee, je moet vragen hoeveel iemand ervoor wil hebben en die zegt vervolgens: ‘What do you want to pay for it? I give you a reasonable prise!’ Jaja… Reasonable… Wij moesten altijd eerst zelf zeggen wat we ervoor wilde betalen. Dit begon áltijd veel te laag. Hoe langer je in Ghana bent, hoe beter je kunt inschatten wat een redelijke prijs voor iets is. Zo kost een tas rond de 12 á 15 cedi. Als ik een tas zag hangen en die wilde hebben zei ik dat ik hem voor 5 cedi wilde meenemen. De verkoopster begon dan over de kwaliteit en dat het erg bijzonder was enzo. Zij wilde er dan vaak 35 cedi of nog meer voor hebben. Langzaam ga je dan naar een gemiddelde toe. Ik stopte vaak bij 12 cedi en de verkoopster bij 20. Het is de bedoeling dat je dan wegloopt, net doet alsof het echt te veel is, terwijl je die tas natuurlijk wel graag wilt. Dit voelt in het begin heel raar. De eerste drie stappen denk je ook echt, ‘waarom loop ik nu weg…, helemaal onderhandeld voor niets’. Maar wanneer je bijna de hoek omslaat hoor je ‘Come, come! Bring it, bring it!’ Bring it betekent dat ze akkoord gaan met jouw prijs en dat je het dus mag kopen. Zo gaat het altijd! Het was een soort: van voor, naar achter, van links naar rechts. Je loopt naar een winkeltje en dan loop je weer weg om vervolgens terug geroepen te worden en daarna weer met een andere Ghanees in discussie te gaan over de prijs.
Onvermoeibaar gingen Sofie en ik zo een paar uur door. Om iets voor 16.00 uur werd ik gebeld of we niet een uur later konden afspreken. Sofie en ik vonden dit prima. We hadden nog niet de helft van de markt gezien en konden nog wel even door. Ik heb me suf gekocht. Eindelijk mijn souvenirs compleet en ik ben er wel tevreden over. Ook Sofie had zich blut gekocht. Maar dat hoort erbij. Mijn motto is: ‘Ik ben hier maar één keer, en dat is nu. Ik wil straks niet thuis zitten met het idee, had ik nou maar een leuk aandenken aan Ghana.’ Toch heb ik ook heel veel leuke dingen laten liggen hoor. Ik hoop dat het allemaal in mijn koffers past.

Vrijdagavond zijn we op stap gegaan. Ik had mijn nieuwe paars-groene jurkje aangetrokken en dat stond me kennelijk goed. Ik heb me wel vermaakt die avond. Maar jullie kennen mij: geen gekke dingen! ;)

Zaterdag heb ik voor het eerst in Ghana écht uitgeslapen! Ik werd pas om half tien wakker. Om tien uur gingen we naar Daily France, de bakker. Daarna zijn we met z’n allen aan het strand gaan liggen. Lekker wat lezen. Ook op het stand werden we bestookt met verkopers en rastamensen met gigantische dread logs die muziek kwamen spelen bij je parasol.
Op het strand heb ik nog een lekker bakje rijst met kip gegeten. En toen zijn we weer terug gegaan naar Salvation Army (ons hotel). Daar hebben we lekker wat gekletst en ik ben op een gegeven moment in slaap gevallen.

Zondag zijn Sofie en ik nogmaals naar een markt gegaan. De rest wilde weer naar het strand. Maar ik had meer zin in een activiteit. We zijn daarom naar de Tudu markt gegaan. (Uitspraak: Toedoe) Dit is ook een gigantische markt en ze verkopen er álles! Van toiletten tot auto-onderdelen, van eten tot douchegel. Je kunt het echt zo gek niet bedenken. We zijn er al eens met een taxi doorheen gegaan. Maar nu wilde Sofie en ik gewoon eens snuffelen naar de spulletjes. Helaas was het zondag en was de markt gesloten. Maar om de echte markt waren nu allemaal kraampjes langs de kant van de weg. Dus we dachten dat we al op de markt waren. Lekker druk, maar minder druk dan de Arke market. Vooral de sfeer was erg leuk en het was enorm warm. De zon stond zo fel dat ik stiekem wel heel blij was dat ik niet op het strand lag. Toen we de markt gezien hadden zijn Sofie en ik naar de bioscoop gegaan. Ja, ook die hebben ze in Accra. We kochten kaartjes in de Accra Shopping Mall en bestelden beiden een hotdog. Ze hadden alleen large, dus dan doe die maar. De film waar we naartoe gingen was ‘man in black 3’. Slechte film, geen aanrader tenzij je van Eliens enzo houd. Het kost trouwens evenveel als in Nederland. Dus erg duur voor Ghanezen. Dat was ook wel te zien, we zaten tussen allemaal rijke lui! Wel heel leuk eigenlijk om eens bij de rijke te horen!
Daar zaten we hoor, in een super de luxe bioscoop met een grote hotdog! In principe was het net zo’n bioscoop als in Nederland, dus niet super de luxe. Maar omdat ik al zo lang geen fatsoenlijke kwaliteit muziek heb gehoord en ook geen televisie heb gekeken vond ik het wel weer een gave ervaring. Je bedenkt dan ineens: owja, zo kan het ook. Een paar dagen geleden douchte ik met een tuinslang en nu zit ik in een grote bioscoop!
Zondagavond zijn we met z’n allen gaan eten bij Epo’s. Hier hebben we kip met frietjes gegeten.

Maandag was de laatste dag van ons lekkere weekend. We zijn in de ochtend terug naar de Immigratie gegaan. Deze was vandaag wél open! Aan de balie zeiden ze dat ze Laurence (de man die ons visum regelt) zouden bellen. Na een half uur vroegen we of ze hem gebeld hadden. Toen bleek dat ze hem niet te pakken kregen. We hebben hem daarna zelf nog een aantal keren gebeld. Uiteindelijk kregen we hem te pakken. Hij kwam naar de receptie zei hij. Na drie kwartier wachten was hij er nog niet. We zijn toen naar zijn kantoor gelopen en gelukkig zat hij daar. Hij gaf aan dat hij onze paspoorten ging halen. Na nog ruim een uur wachten zijn we weer naar zijn kantoor gelopen. Ja, de paspoorten waren bijna klaar! Goed, uiteindelijk hebben we ruim drie uur gewacht voor Laurence met onze paspoorten de receptie kwam binnenlopen. Godzijdank zat mijn paspoort dit keer ook bij het pakketje en was het visum verlengd tot 11 juli. Lang genoeg dus! Het was allemaal niet heel makkelijk gegaan, maar nu hadden we ze dan ook!
’s Avonds zijn we pas tegen 20.00 uur aangekomen in ons huisje in Anfoega. De volgende ochtend begon de laatste stageweek op de Matternity. Maar dat is weer voor een volgend verhaal. ;)

Zoals je ziet toch weer een week gehad met erg leuke ervaringen! Bedankt voor jullie leuke reacties op de vorige verhalen en jullie leuke mailtjes! Altijd erg leuk om te lezen! Tot het volgende stuk! En niet te vergeten: de groetjes uit Ghana!
Lieke