De eerste werkdagen op OPD!

Hier weer een stukje vanuit Ghana! Deze week zijn we begonnen met werken in het ziekenhuis (Anfoega Catholic Hospital). Het ziekenhuis heeft drie verschillende afdelingen: OPD (spoedeisende hulp), Maternity&Childrens ward en Medical ward. We werken telkens in groepjes van twee op een afdeling en wisselen om de drie weken. Ik ben deze week begonnen op de OPD met Niek en ga over drie weken naar een andere afdeling. Welke weet ik nog niet.
Zondag zijn we onze jurkjes gaan ophalen bij de kleermaker. Ze dragen hier donker groene jurkjes met korte mouwtjes en een wit boordje. Er sexy dus! Het staat me op zich niet verkeerd, maar het is een erg dikke stof en dus wel erg warm! Niks lage hals, er zit een rits in aan de voorkant van je navel tot aan je kin. Het is precies op je lichaam gemaakt aangezien de kleermaker van te voren alles opgemeten heeft. Maar ach, ik val dan in ieder geval niet uit de toon met andere vrouwen! ;)

Die zondag in Kpando hebben we ook onze eerste tropische regen gehad! Deze begon gewoon als een regenbui in NL. Carlijn en ik zijn meteen naar buiten gerend en in de regen gaan staan. Lekker fris! Ghanezen keken ons wel erg raar aan en sommige moesten erom lachen. Na twee minuten werd het water en de buitentemperatuur echter stiekem best koud! Ik kreeg er zelfs kippenvel van. Dus toen zijn we naar binnen gegaan. Dat was maar goed ook, want vanaf dat moment kwam de tropische regen pas echt goed uit de hemel vallen! Sow, wat kan het hier hard regenen! Ik vond het wel mooi om te zien!

Maandag, 19 maart
Maandagochtend ging de wekker om 6.30 uur. Ik lag al een half uur wakker door de warmte. Even lekker wassen, eten, tanden poetsen… en jawel hoor, dat mooie jurkje aan! Om 7.30 uur zijn we naar het ziekenhuis gegaan. We gingen naar een soort ruimte waar al het personeel zich verzameld voor de dienst. We wisten dat er een ochtendgebed zou plaatsvinden en ik was daar erg benieuwd naar. Langzaam verzamelde steeds meer mensen zich. Ineens begon iemand te zingen en iedereen viel in. Het klonk erg mooi! Een beetje gospelachtig en in kanon. Ik stond daar met een big smile om me heen te kijken. Heerlijk vond ik dat moment! Daarna werd er een gebed verteld en daarna weer gezongen. Iedereen hield nu elkaars hand vast en zwaaide ermee van voor naar achter. Wij deden gezellig mee. Toen kwam Charles (hoofd van het ziekenhuis én ons aanspreekpunt). Hij verwelkomde ons en stelde ons voor aan de rest van het personeel. Daarna ging hij een vrij lang verhaal houden en andere collega’s konden hierop reageren. Later begrepen we dat ze iedere ochtend een teamvergadering houden.

Om 08.30 uur was het afgelopen en liepen Niek en ik naar de OPD (spoedeisende hulp). Toen we daar binnenkwamen wachtten er al veel mensen in de wachtkamer. Deze zat al bijna vol! Toch waren er amper verpleegkundigen te bekennen! We hebben het eerste uur moeten wachten voor iemand ons vertelde wat er op de afdeling gebeurde en wat we moesten doen. In dit uur moesten patiënten gewoon wachten, want geen enkele verpleegkundig kwam op het idee om aan het werk te gaan. Tja, geduld is een schone zaak in Ghana! Ik vond het apart om te zien. Maar eerlijk gezegd ook wel prima. Ik had me erop voorbereid. Even rond kijken en rustig wachten tot het personeel zelf ook in actie komt. Dit soort verhalen had ik van vorige stagiaires namelijk ook al gehoord.
Na ongeveer een uur kwam er een verpleegkundige naar ons toe, ze gaf ons een hand en stelde zich voor. Ze legde kort uit wat er gebeurde op de OPD: patiënt komt binnen en loopt naar verpleegkundige 1, deze pakt dossier en geeft hem een briefje. Met dat briefje gaat patiënt vpk 2 langs, deze meet gewicht en temperatuur. Dan gaat hij naar ons (Niek en mij: vpk 3 en 4), wij moesten de bloeddruk meten en opschrijven. Daarna kon de patiënt weer gaan zitten en werd hij ergens later op de dag door een arts gezien. Soms komt er een spoedgevalletje en dan word de patiënt op een bed gelegd. Vervolgens wordt deze ruim een kwartier met rust gelaten en daarna pas bedenkt een verpleegkundige dat ze beter even de controles bij deze patiënt kan doen. Al met al zat er deze eerste werkdag niet veel spanning aan. Ik heb vanaf vanochtend tot 12.00 uur ongeveer van 60 mensen de bloeddruk gemeten! En Niek ook. Alleen maar bloeddrukken meten met de hand. Sow, hoe saai vond ik dat…
Om 12.00 uur zijn we gaan eten in ons huisje met de andere vier. We hebben onze eerste ervaringen met elkaar besproken. Na het eten hadden we nog anderhalf uur gewerkt en toen waren we klaar voor deze eerste dag.

Dinsdag, 20 maart
De volgende dag ging heel wat anders!! Maar in de ochtend wist ik dat nog niet. Eerst werd er weer gezongen en gebeden. Daarna liepen Niek en ik naar de OPD. We begonnen met het meten van de bloeddruk, maar zelfs dat mochten we deze ochtend niet. Nee, vandaag mochten we alleen de bloeddruk, die iemand anders gemeten had, in het dossier opschrijven. Ongelofelijk!
Rond 09.00 uur kwamen de artsen binnen druppelen. Zij liepen rechtstreeks naar de ‘consulting rooms’ waar ze de patiënten konden zien en behandelen. Er zijn twee Ghanese artsen en twee Cubaanse. De Cubaanse artsen heten Lissette en Harold. Van de Ghanese artsen ben ik de naam vergeten. Zodra de artsen binnenkwamen zijn Niek en ik bij hen in de consulting room gaan zitten. We wilden weten met wat voor klachten mensen naar de dokter gaan en hoe hij/zij dan een diagnose stelt, etc. Onze collega’s vonden dat prima. Hop, wij naar de behandelkamers! We zaten eerst bij een Ghanese arts. Maar helaas verstonden we hier niet zo veel van… Hij praatte alleen maar Ghanees met patiënten en we moesten na iedere zin vragen of hij het wilde vertalen. Dit deed hij dan met moeite. We zijn daarna bij de Cubaanse dokters (Lissette en Harold) gaan zitten, deze praatte Engels tegen patiënten. Ze legden veel uit en we begrepen de gesprekken. Dit was dan ook erg interessant!
Op een gegeven moment kreeg Harold (die ook anesthesioloog is) een telefoontje dat er een keizersnede plaatsvond in de ochtend. Hij nodigde Niek en mij meteen uit om deze mee te kijken. Dit leek ons wel gaaf! Hij ging nu de voorbereidingen doen en wij konden over een half uurtje richting het ‘Theatre’ komen. Het Theatre is de operatiekamer. Leuke naam! Wij noemen het gewoon het Theater.

Harold ging meteen voorbereidingen voor de keizersnede treffen en wij bleven bij Lissette die doorging met het aanhoren van patiënten. De volgende patiënt kwam met rolstoel de kamer binnen. Met hem kwam er ook een hele aparte geur de kamer binnen. Lissette vroeg aan de man wat er gebeurd was. De man trok zijn broek omhoog en haalde een handdoek, die over zijn enkel lag, weg. De geur werd tien keer zo sterk en verspreidde zich, door de waaier aan het plafond, meteen door de hele kamer. Niek en ik keken meteen onder de tafel. Wij vonden het wel interessant waar zo’n geurtje dan vandaan komt! Ow mijn god!! Ik had nog nooit zoiets gezien! Wel op foto’s tijdens een of ander hoorcollege, maar in het echt… De man had een grote wond op zijn rechter enkel. Zijn tenen waren goed en zijn onderbeen voor de helft ook. Maar bij zijn enkel en hak had deze man één grote wond, zelfs met necrose… Lissette pakte een handdoek en drukte die tegen haar neus. Dit werkte niet genoeg dus duwde ze een desinfectanspotje tegen haar neus om de geur een beetje te kunnen verdragen. Dit vond ik erg raar waar de patiënt bij zat. Maar zij hing er natuurlijk met haar neus bovenop en ik zag dat ze het anders echt niet trok. Ze vroeg aan de man hoelang hij deze wond al had en hoe het ontstaan was. De man had jeuk gehad aan zijn enkel (waarschijnlijk muggenbultje) en is gaan krabben. Zo is een plekje ontveld geraakt. Omdat hij waarschijnlijk niet zo’n schone nagels had is er een bacterie in gekomen. Deze is goed tekeer gegaan! Zijn hele enkel was enorm gaan ontsteken, maar hij dacht dat het vanzelf wel over zou gaan. Dit alles is gebeurd in een tijdsbestek van 3 weken. Dus: 3 weken gelden had deze man nog niets, en nu had hij een grote septische wond! Vanaf die dag heb ik niet meer gekrabd aan muggenbulten!!!
Toen de man weg was vertelde Lissette ons dat dit een veel voorkomend probleem is. Mensen wachten te lang voor ze naar het ziekenhuis komen. Ze ziet regelmatig van dit soort wonden. Maar deze was wel erg! De man moest op de OK een wonddressing krijgen. Ze gingen de wond spoelen. Dit zou plaatsvinden na de keizersnede.

Niek en ik zijn hierna, erg onder de indruk, naar het Theatre gegaan voor de keizersnede. Toen de mevrouw in de voorbereidingsruimte lag en de ruggenprik gegeven was voelde ik me helemaal slap worden. Er was nog niet eens gesneden, maar ik ging echt van m’n eigen af. Ik ben de operatiekamer uitgelopen en in de gang tegen de muur gaan zitten met mijn hoofd tussen mijn knieën. Langzaam trok het weg. De hoofdzuster zag me zitten en heeft me wat water gegeven. Aardige vrouw is het, wij mogen haar ‘mama’ noemen. Langzaam klaarde ik weer wat op.

Net toen ik me weer helemaal goed voelde kwam de man met de voet binnen. Dapper als ik was wilde ik dat toch wel weer meekijken! Niek, die ook erg geïnteresseerd was in de ‘dressing-methode’, kwam ook kijken. De man werd op een bed gelegd en moest stil blijven liggen. De zuster sprietste er wat alcohol overheen. De man voelde hier helemaal niets van. Daarna pakte ze een spuit en spoot wat lidocaïne in het been. Hoe ze dit deed vond ik erg lomp. Het was net of ze een handdoek opgerold had en er wat in aan het prikken was. Daarna pakte ze een gaasje en begon als een malle over de wond te wrijven. In het begin reageerde de man hier ook niet op. Goed verdoofd dacht ik. Maar met dat gaasje zag ik hele lappen vel van de wond komen. Er kwamen peesjes in beeld en Niek zei zelfs al bot te zien. De man begon zich nu ongemakkelijk te voelen en riep dat hij pijn had. De vrouw snauwde iets tegen hem en daarop hield hij zijn mond. Ze pakte een bakje met alcohol en liet dit over de wond lopen. Daarna pakte ze met een pincet wat huid en knipte dit met een schaar weg. Weer riep de man dat hij pijn had. En daar ging ik, ik voelde me weer niet goed worden. Misschien lag het aan de hitte of de geur, of gewoon omdat ik niet genoeg gegeten of gedronken had… Ik zei tegen Niek dat ik naar het huisje ging. Genoeg voor mij vandaag! Best wel in shock ben ik maar naar het huisje gegaan.

Even later kwam Niek aangerend. Hij vroeg of het ging en kwam zijn fototoestel halen. De ‘wonddressing’ was klaar en hij had gevraagd aan de man of hij foto’s mocht maken van zijn voet. Ik ben toen maar weer meegegaan naar de operatiekamer. Onderweg hadden Niek en ik het erover: zou deze man zijn voet niet beter kunnen laten amputeren? Jazeker! In de middag vroegen we dit ook aan Harold. Hij gebaarde: ‘tjak-tjak-tjak’. Maar de man wilde zijn voet houden. Na de wonddressing was er van zijn voet niet veel meer over. Als de zuster in zijn kuit kneep zag je bij de enkels een lading pus naar buiten komen. Zijn enkel zelf bestond alleen uit wat peesjes en botjes.
Deze man gaat het niet redden… Als zijn voet niet geamputeerd wordt overleeft hij de komende drie weken niet. Toch is de man naar huis gegaan.

Je ziet wel: hoe saai de eerste dag, hoe intensief de tweede! De week is nog niet voorbij. Maar ik wil jullie ook geen vier kantjes laten lezen in één keer. ;) Daarom heb ik deze week in tweeën gesplitst.
Vast een voorproefje voor ‘deel 2’ van de eerste stageweek: wél een keizersnede van een tweeling gezien waarbij één van de twee kindjes gereanimeerd moest worden, de diagnose ‘abdominal pain’ en het meekijken van een liesbreukoperatie.

Succes met lezen!
De groetjes uit Ghana!